เส้นทางหนีไฟที่ถูกต้องควร มีอะไรบ้าง

อัคคีภัยเป็นภัยพิบัติที่อาจเกิดขึ้นได้ในทุกอาคาร ไม่ว่าจะเป็นอาคารสำนักงาน ห้างสรรพสินค้า โรงงาน หรืออาคารที่พักอาศัย การมี เส้นทางหนีไฟที่ถูกต้อง เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ผู้ใช้อาคารสามารถอพยพออกจากพื้นที่เกิดเหตุได้อย่างปลอดภัย ลดโอกาสในการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สิน

การออกแบบเส้นทางหนีไฟต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดในกฎหมายและมาตรฐาน เช่น พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และมาตรฐานสากล เช่น NFPA 101: Life Safety Code ของสหรัฐอเมริกา ซึ่งมีข้อกำหนดเกี่ยวกับการออกแบบและบำรุงรักษาทางหนีไฟให้สามารถใช้งานได้จริงในกรณีฉุกเฉิน

คุณลักษณะของเส้นทางหนีไฟที่ถูกต้อง

1. ทางเดินหนีไฟที่ปลอดภัย

เส้นทางหนีไฟต้องเป็นทางเดินที่สามารถนำผู้ใช้อาคารออกไปยังพื้นที่ปลอดภัยภายนอกอาคารได้โดยเร็วที่สุด ข้อกำหนดสำคัญของทางเดินหนีไฟ ได้แก่

ความกว้างเพียงพอ กฎหมายกำหนดให้ความกว้างของทางเดินหนีไฟต้องไม่น้อยกว่า 90 เซนติเมตรสำหรับอาคารทั่วไป และไม่น้อยกว่า 110 เซนติเมตรสำหรับอาคารสูง
ไม่มีสิ่งกีดขวาง ห้ามมีวัสดุหรือสิ่งของกีดขวางตลอดแนวทางเดินหนีไฟ
พื้นเรียบและปลอดภัย หลีกเลี่ยงการใช้พื้นลื่นหรือวัสดุที่อาจทำให้สะดุดล้ม

2. ป้ายสัญลักษณ์และไฟส่องสว่าง

ป้ายทางหนีไฟ และ ไฟฉุกเฉิน เป็นองค์ประกอบที่ช่วยให้ผู้ใช้อาคารสามารถหาทางออกได้แม้ในสภาวะแสงน้อยหรือมีควันหนาทึบ

ป้ายทางหนีไฟควรมีสัญลักษณ์รูปคนวิ่ง (Exit Sign) และลูกศรชี้ไปทางออก โดยมีขนาดที่มองเห็นได้ชัดเจน
ไฟส่องสว่างฉุกเฉินต้องติดตั้งตามแนวทางเดินหนีไฟและสามารถทำงานได้อย่างน้อย 90 นาทีหลังจากไฟฟ้าดับ

3. ข้อกำหนดเกี่ยวกับประตูหนีไฟ

ประตูหนีไฟเป็นจุดสำคัญในการอพยพผู้คนออกจากอาคาร คุณสมบัติของประตูหนีไฟที่ดี มีดังนี้

ต้องเปิดออกไปทางด้านนอก เพื่อป้องกันการเบียดเสียดกันระหว่างการอพยพ
มีระบบปิดอัตโนมัติ เพื่อลดการแพร่กระจายของไฟและควัน
สามารถทนไฟได้ไม่น้อยกว่า 60 นาที ตามมาตรฐาน UL หรือ BS

4. ระบบระบายควันและอากาศ

ควันไฟเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดการสำลักและเสียชีวิตในเหตุเพลิงไหม้ ระบบระบายควันช่วยเพิ่มโอกาสรอดชีวิตโดยลดปริมาณควันที่สะสมในอาคาร องค์ประกอบสำคัญของระบบระบายควัน ได้แก่

ช่องระบายควัน เช่น หน้าต่างบานเปิด หรือช่องระบายอากาศบนหลังคา
พัดลมระบายอากาศ ในอาคารขนาดใหญ่ที่ต้องการควบคุมการไหลของควัน
ระบบควบคุมแรงดันอากาศในบันไดหนีไฟ ป้องกันไม่ให้ควันเข้าสู่ทางหนีไฟ

5. การออกแบบทางหนีไฟตามหลักวิศวกรรม

การออกแบบเส้นทางหนีไฟต้องคำนึงถึงหลักวิศวกรรมและพฤติกรรมของมนุษย์ขณะเกิดเหตุ โดยคำนวณเวลาการอพยพ (Evacuation Time) และความสามารถรองรับของทางหนีไฟ หลักเกณฑ์สำคัญที่ต้องคำนึงถึง ได้แก่

จำนวนผู้ใช้อาคารต้องไม่เกินขีดความสามารถของทางหนีไฟ
ตำแหน่งของบันไดหนีไฟต้องอยู่ในระยะที่สามารถเข้าถึงได้ภายใน 30 เมตร
ควรมีเส้นทางหนีไฟสำรองอย่างน้อย 2 เส้นทางในอาคารที่มีพื้นที่มากกว่า 1,000 ตารางเมตร

เพลิงไหม้เป็นเหตุการณ์ไม่คาดคิดที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ การมี เส้นทางหนีไฟที่ถูกต้อง และ ความรู้ในการรับมือเหตุฉุกเฉิน เป็นสิ่งที่จำเป็น ดังนั้น ดับเพลิงขั้นต้นและซ้อมอพยพหนีไฟ อบรม ทุก1 ปี เพื่อเป็นการทบืวนความรู้ให้กับพนักงาน นักเรียน หรือผู้ใช้สถานที่นั้นๆอยู่เสมอ

การบำรุงรักษาและตรวจสอบเส้นทางหนีไฟ ต้องทำอะไรบ้าง

การมีเส้นทางหนีไฟที่ถูกต้องเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอ เจ้าของอาคารต้องทำการตรวจสอบและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ โดยมีแนวทางดังนี้

ตรวจสอบป้ายทางออกและไฟฉุกเฉินทุก 6 เดือน
ทดสอบระบบปิดอัตโนมัติของประตูหนีไฟทุกปี
ตรวจสอบทางเดินหนีไฟว่าไม่มีสิ่งกีดขวางหรือวัสดุไวไฟ
ซ้อมหนีไฟเป็นประจำทุกปีเพื่อให้ผู้ใช้อาคารคุ้นเคยกับเส้นทางหนีไฟ

สรุป

เจ้าของอาคารควรให้ความสำคัญกับเส้นทางหนีไฟ โดยออกแบบให้เป็นไปตามมาตรฐานและกฎหมาย ตรวจสอบและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันความสูญเสียที่อาจเกิดขึ้น นอกจากนี้ การฝึกซ้อมหนีไฟเป็นประจำจะช่วยให้ผู้ใช้อาคารสามารถอพยพได้อย่างมีประสิทธิภาพในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉิน

การเตรียมพร้อมที่ดีในวันนี้ อาจช่วยรักษาชีวิตของผู้คนในวันข้างหน้า

ติดต่อสอบถามคอร์สเรียนดับเพลิงขั้นต้นและอพยพหนีไฟ ได้ที่ [email protected]

บทความที่น่าสนใจ

เส้นทางหนีไฟ